تبیان، دستیار زندگی

قرآن؛ اعتبار سفره هفت سین

آداب و رسوم هر ملت، بیانگر اندیشه و اعتقادات آن ملت است. با نگاه و مطالعه در رسوم‌ یک ملت می‌‌توان به پشتوانه فکری و اعتقادی آنها پی برد. سال نو در پای سفره هفت‌سین با برداشتن قرآن، تلاوت و بوسیدن آن آغاز می‌شود و اعتبار و رسمیت پیدا می‌کند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

هفت سین

با ظهور اسلام در جامعه ایرانی و حضور آن در زندگی مردم، بسیاری از رسم ‌های ایرانی، رنگ و بوی قرآنی به خود گرفت. قرآن به عنوان با برکت ‌ترین و مقدس ‌ترین کتاب الهی و نیز به عنوان سازنده، جهت دهنده و اصلاح کننده همه رفتارها، آیین ‌ها و سنت ‌های مردمی در اغلب آیین ‌ها و رسومات ایرانیان حضور یافته و فضای بسیاری از این رسم‌ ها را قرآنی کرده است.

با مطالعه در فرهنگ عامیانه مردم ایران در می ‌یابیم که به خاطر علاقه فراوان ایرانیان به قرآن کریم، بسیاری از آیین ‌ها و رسم ‌های ایرانی، با حضور قرآن انجام پذیرفته و می ‌پذیرد. این حضور به شکل‌ های گوناگونی انجام می‌ گیرد. در بعضی آیین ‌ها، حضور نسخه ‌ای از قرآن در آن مراسم، ضروری و اجتناب ناپذیر است و در برخی دیگر از مراسم ‌ها، تلاوت آیاتی چند از قرآن کریم یا گشودن و نگریستن و تفأل به قرآن جزو برنامه ‌های اصلی آن است.

قرآن و عید نوروز

تحویل سال نو و عید باستانی نوروز که نزد ایرانیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار و از دیرباز در میان مردم ایران حضور داشته است با ظهور اسلام و تأیید پیشوایان دینی مواجه شد، زیرا بنای پیشوایان دینی ما در محو یا اثبات سنت‌ ها این بود که سنت‌ های پسندیده و سازگار با مفاهیم دینی را تأیید می ‌کردند و سنت ‌های جاهلی و ناپسند را مردود می ‌شمردند.

با تأیید پیشوایان دینی نوروز ایرانی به رسمی ایرانی – اسلامی تبدیل شد. سنت ‌های نیک گذشته با آموزه ‌های دینی قرین گشت و آموزه‌ های نو به زیبایی و غنای بیشتر آن یاری رساند.

یکی از سنت ‌های نیکو که در گذشته و امروز در اقوام مختلف ایرانی مرسوم بوده و هست، حضور قرآن کریم در آیین ‌های نوروزی است و طبق رسم ایرانیان مسلمان، سفره ‌های هفت ‌سین به برکت دعای سال نو و خواندن قرآن نورانی می‌ شود، زیرا قرآن نشانه استواری ایمان و زینت‌ بخش سفره نوروزی مسلمین است که پس از تحویل سال همه آن را بوسیده و چند آیه ‌ای برای تبرک می ‌خوانند.

اضطراب لحظه آغاز سال نو اضطرابی است که از دوران نوجوانی، هر سال یک بار آن را تجربه نموده ا‌یم؛ فرصتی برای محاسبه، فرصتی برای جبران، فرصتی برای برنامه ‌ریزی و شروعی دوباره و خلاصه فرصتی امید‌بخش، اما حضور قرآن به عنوان مهم ترین جزء سفره هفت سین ایرانی در مناسب ‌ترین و دسترس ‌ترین جای سفره قرار می ‌گیرد. 

قرآن در اینجا است تا همراهی کند، آرامش بخشد و هدایتگر باشد، زیرا قرآن ثقل اعظم و جلوه ‌ای از عظمت و حکمت خالق یکتا است و در اینجاست تا به مراسم تحویل سال و تمام وقایع آن معنا دهد. به راستی عجب سفره پر رمز و رازی است این سفره هفت سین و این آیین آغازین سال جدید.

پول عیدی لای قرآن

بعضی از بزرگ ‌ترهای متدین مقداری پول‌ لای قرآن خود می ‌گذارند و هنگام عیدی دادن نوروز قرآن را گشوده و پول را از لای قرآن بیرون آورده و به کوچک ترها می ‌دهند. این کار برای آموزش ایجاد ارتباط بهتر و بیشتر با قرآن کریم است و از این راه برای پول ‌های عیدی، تبرک جویی می ‌کنند.

لذا قرآن از ارکان ثابت سفره هفت سین ایرانی است که با سین شروع نمی شود، ولی بدون آن نیز هرگز سفره هفت سین کامل نمی ‌شود و اعتبار و معنی پیدا نمی کند. سال نو در پای سفره هفت سین با برداشتن قرآن، تلاوت و بوسیدن آن آغاز می شود و اعتبار و رسمیت می یابد.

هفت سوره قرآن کریم با «س» شروع می ‌شود

از میان ۱۱۴ سوره قرآن کریم، «هفت» سوره با حرف «سین» آغاز شده و با سلام و درود به بندگان و ایامی خاص، بشارت هایی به صالحان داده شده است. در واقع کلام الله مجید نیز هفت سین دارد. نام این سوره‌ های نورانی از این قرار است: «اسراء»، «حدید»، «حشر»، «صف»، «اعلی»، «معارج» و «نور». انگار در تاریخ اسلام و ایران بسیاری از چیزها به هم ربط دارند!

همچنین «هفت» آیه از قرآن کریم با «سلام» و حرف «سین» شروع می شود و لذا بسیار بجاست که هنگام تحویل سال آنها را قرائت کنیم.

هفت سین آیه های سلام قرآن عبارتند از:

«سَلاَمٌ عَلَیْکُم بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ»(آیه ۲۴ سوره رعد)

«سَلَامٌ قَوْلًا مِن رَّبٍّ رَّحِیمٍ»(آیه ۵۸ سوره یس)

«سَلَامٌ عَلَى نُوحٍ فِی الْعَالَمِینَ»(آیه ۷۹ سوره صافات)

«سَلَامٌ عَلَى إِبْرَاهِیمَ»(آیه ۱۰۹ سوره صافات)

«سَلَامٌ عَلَى مُوسَى وَهَارُونَ»(آیه ۱۲۰ سوره صافات)

«سَلَامٌ عَلَى إِلْ یَاسِینَ»(آیه ۱۳۰ سوره صافات)

«سَلَامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ»(آیه ۵ سوره قدر)

بسیاری از بزرگان سفارش نموده اند که در هنگام تحویل سال جدید به یاد خداوند متعال و سپاسگزار نعمت های بی شماری که به مخلوقاتش ارزانی داشته، باشیم و چه زبیاست که پای سفره هفت سین به تلاوت «هفت» سوره نورانی قرآن مجید بپردازیم تا سال جدیدی که پیش رو داریم با برکت و الطاف الهی همراه باشد.

 منبع : خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)