ورژن هایی جدید از دوران جوانی

جوان بود و سرشار از انرژی و نشاط ... وقتی با او صحبت می کردم آن روح لطیف و تمیز و خالی از کینه و نفاقش را به خوبی حس می کردی ... یک طرافت و ظرافت در روح و روانش جاری بود.
این ها را به خودش هم گفتم ... گفتم که به این روحش غبطه می خورم ... همین طور که با هم حرف می زدیم نگاهم به شلوارش نظرم را جلب کرد ... شلواری که تکه تکه های آن پاره و ریش شده بود .
برق تعجب نگاه من را سریع متوجه شد. خودش را کمی جمع و جور کرد و گفت: خواهشاً شما یکی دیگه به من گیر ندهید! و شروع کرد خودش پشت سر هم بدون اینکه من سؤالی بپرسم، سؤالات ذهن من را پاسخ داد(گویا تا به حالا افرادی سؤالات مشترک را از او کرده بودند و او هم سؤالات را می دانست.)
بعد که صحبت هایش تمام شد گفتم: آیا تا به حال شده که به رفتارهای جاهلی در قدیم نگاهی بکنی و در این زمینه مطالعه ای داشته باشی؟
با حالت تعجب بهم گفت: تا حالا کسی این طور سؤال را از من نپرسیده بود! من همیشه دنبال متمدن بودن و به روز بودن راه های این گونه شدن بوده ام و کاری هم نداشتم که این راه ها را از چه کسی و از کجا می گیرم. کتاب و مطالعه در زمینه های مختلف زیاد داشته ام، رمان، داستان های عاشقانه، کتاب های فلسفی که خوراک روزانه ام است ولی با این نوع نگاه نه!
گویا از سؤالم بدش نیامده بود، از من خواست که اگر در این رابطه اطلاعاتی دارم بگویم .
گفتم: ببین نظام جاهلیتی که خیلی اسمش را شنیده ایم از نظر اندیشه و فکر بر پایه وهم و خیال بود و از نظر انگیزه بر پایه شهوت. درست همینی که در خیلی از مسائل به خورد افکار و اعمال ما داده می شود. شلوار و لباس ها و مدهای اینگونه ای که نه تنها بر اساس عقل و منطق نیستند، تنها هدفشان هم در راستای شعله ور کردن آتش شهوت است.
این دقیقا همان پایه های نظام جاهلیت در قدیم است اما به شکل مدرن و امروزی اش . جاهلیتی که اعمالی چون زنده به گور کردن دختران و مسائل این چنینی داشتند.

فاکتورهایی برای ساخت یک نظام جاهلی

این جوری بگم هر نظامی که بر اساس علم و در مسیر عقل حرکت نداشته باشد، این نظام، نظام جاهلی است.
بر عکس این نظام، نظام اسلامی خودمان است. اسلام آمده این نظام جاهلی را دگرگون کرده، علم را به جای وهم و خیال گذاشت و عقل و عدل را به جای هویٰ و شهوت گذاشت.
در سوره مبارکه «نجم» می فرماید که این جاهلان 2 مشکل عمده داشته و دارند؛ ﴿إِنْ یَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ ما تَهْوَی الْأَنْفُسُ﴾؛(آیه 23)
دو مشکل و دو غدّه که الآن در غرب وجود دارد و در حال تزریق به جامعه و جوانان و خانواده های ما هستند، در جاهلیت صدر اسلام هم بود: یکی اینکه طبق وهم و خیال کار می‌کنند؛ دیگری طبق شهوت و غضب؛ به طوری که بر اساس گمان فکر می‌کنند و بر اساس میل و غرایز خود عمل می‌کنند که همان نظام جاهلی است.
بنابر این دوست من؛ مسیر متمدن بودن را به ما اشتباهی نشان می دهند؛ شلوار پاره پوشیدن و سر و وضع آن چنانی  خود را شبیه این خواننده و بازیگر کردن و امثال این ها واقعا نشانه متمدن بودن نیست؛ تمدن واقعی در عاقل بودن و عاقلانه عمل کردن است ...
و این را من از خودم نمی گویم؛ از کتابی می گویم که بر اساس فطرت و ساختار و آفرینش ما سخن می گوید؛ کتابی که کاتالوگ شخصیت ما است. کتاب قرآن کریم و سخن مهربان ترین انسان ها؛ رسول اکرم صلی الله و علیه وآله و اهل بیت علیهم السلام ...
به این جا که رسیدیم، هم تلفن او زنگ زد و هم تلفن من ... قبل از جواب دادن به تلفن هایمان از اینکه توانستیم با هم صحبت عاقلانه ای داشته باشیم تشکر کردیم و اون عزیز قبل از رفتن گفت: من حتما به این حرف ها فکر می کنم . برایم این نوع نگاه کردن به موضوعات مخصوصا این موضوع خاص، جالب و جدید بود.

---

بیشتر بخوانید
جاهلیت در اوج تکنولوژی و تمدن بشری!
نمودهای جاهلیت در عصر مدرنیته
خلخال ها و جاهلیت مدرن!
خودنمایی نشانه تمدن یا جاهلیت؟!


منابع:
تفسیر سوره نجم؛ آیت الله جوادی آملی
پرسمان
حوزه